CZŁONKOWIE


fot. Rafał Placek / GILDIA REŻYSERÓW POLSKICH

Reżyserka i scenarzystka. Za film dokumentalny o Wietnamczykach w Polsce „Hanoi – Warszawa” (2009) otrzymała Europejską Nagrodę Filmową. W Wielkiej Brytanii zrealizowała film „Zaślepiona” (2012), uhonorowany na Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” w Koszalinie Grand Prix i Nagrodą za Reżyserię. Członkini Europejskiej Akademii Filmowej.

 

filmpolski.pl

 

imdb.com

 

kontakt z agentem


Katarzyna Klimkiewicz

Swoje kino tworzy przede wszystkim poza granicami Polski, stawiając się w perspektywie obserwatorki i komentatorki zjawisk, które pozornie są dla niej kulturowo obce. Filmy Katarzyny Klimkiewicz stanowią doskonały dowód na to, że podział na sztukę lokalną i uniwersalną stał się dziś anachroniczny

Artystyczna droga twórczyni „Zaślepionej” pokazuje, że w dobie płynnej nowoczesności, kreatywność nie musi być na stałe przypisana do jednego miejsca na świecie. ‑ Wszystko jest częścią większej całości. Siebie widzę jako część większej całości ‑ mówi Klimkiewicz. Z kolei wybitna historyczka kina i badaczka kina kobiecego, Monika Talarczyk-Gubała, uważa, że kino młodej reżyserki należałoby postrzegać przez pryzmat „transnarodowy”. „Problematyka filmów Klimkiewicz wskazuje na specyficzny rodzaj wrażliwości i orientacji w świecie. Łączy się ona z poczuciem bycia częścią większej całości i próbą zrozumienia społecznych, ekonomicznych, historycznych uwarunkowań nieustannie tę całość destabilizujących”‑ pisze Talarczyk-Gubała w książce „Kino polskie jako kino transnarodowe”, która właśnie ukazała się nakładem wydawnictwa Universitas.

Transnarodowy charakter twórczości Klimkiewicz znajduje potwierdzenie także w międzynarodowych nagrodach dla filmów reżyserki, która była doceniana już w Berlinie, Rotterdamie czy Edynburgu, a za głośny krótki metraż „Hanoi – Warszawa” otrzymała Europejską Nagrodę Filmową.

Nagrodzone Europejską Nagrodą Filmową  „Hanoi-Warszawa” powstało z potrzeby wyciągnięcia na światło dzienne codzienności emigrantów. „Te historie były szokujące, a jeszcze bardziej szokujące było to, że nikt nie mówił o nich głośno” ‑ mówi Klimkiewicz

Kino pojawiło się w życiu przyszłej reżyserki przez przypadek. Jak wspomina, rodzice szukali sposobu na to, aby okiełznać temperament córki i wyciągnąć ją „ze złego towarzystwa”. W ten sposób, w wieku 16 lat, trafiła do amatorskiego klubu filmowego SAWA. Nowa pasja zaowocowała podjęciem przez Klimkiewicz studiów reżyserskich w łódzkiej Szkole Filmowej. Właśnie tam reżyserka wpadła na pomysł, by nie ograniczać swojej zawodowej drogi do Polski. W trakcie wymiany studenckiej w Leeds zrealizowała swój pierwszy międzynarodowy projekt, etiudę szkolną „Treading water” (1999). Patrząc z perspektywy czasu, Klimkiewicz uważa jednak, że to nie szkoły filmowe zapewniły jej prawdziwą lekcję zawodu, ale telewizja, dla której realizowała krótkie felietony w poświęconym kulturze programie „Pegaz”.

Również dla telewizji polskiej reżyserka nakręciła swój pierwszy ważny dokument. „Labirynt Krystiana Lupy” (2003). Film poświęcony jednemu z najważniejszych twórców polskiego teatru powstał podczas prób do przedstawienia „Stosunki Klary”, według sztuki Dei Loher w warszawskim Teatrze Rozmaitości (premiera w 2003 roku). Spotkanie z Lupą było dla Klimkiewicz bardzo ważne. ‑Miałam szansę blisko przyglądać się procesowi twórczemu niezwykłego artysty. Rozmowy z nim wywarły na mnie duży wpływ. To właśnie u Lupy po raz pierwszy dotarło do mnie, jak ważna w pracy reżysera jest intuicja. Warto zostawić sobie margines na adrenalinę, na jakąś niepewność i pozwolić, by odpowiedzi pojawiły się bezpośrednio na scenie, na planie filmowym  ‑ wspomina.

fot. Rafał Placek/GILDIA REŻYSERÓW POLSKICH

fot. Rafał Placek / GILDIA REŻYSERÓW POLSKICH

Klimkiewicz poszła za intuicją i postawiła na rozwój twórczy poza granicami Polski. W 2006 roku na Berlinale Talent Campus nawiązała kontakt z Andrew Friedmanem. Ich współpraca okazała się trampoliną do międzynarodowego sukcesu w postaci nagrodzonego na Berlinale (Berlin Today Award 2007) „Wasserschlacht. Wielka bitwa graniczna“ (Wasserschlacht. The Great Border Battle, 2007). W tym krótkim dokumencie para filmowców przygląda się życiu dwóch sąsiadujących i walczących ze sobą od dekad dzielnic Berlina: Friedrichshain i Kreuzberg. Co roku ich mieszkańcy zbierają się na moście Oberbaum w celu odbycia rytualnej bitwy zwanej Wasserschlacht. Każda z dzielnic, niegdyś przynależąca przecież do różnych części Europy, w absurdalny i nierzadko komiczny sposób chce udowodnić swoją wyższość. Twórcy przyglądają się tym lokalnym niesnaskom z ironią i poczuciem humoru, nie stając po żadnej ze stron osławionego konfliktu.

Po realizacji „Wasserschlacht“ Klimkiewicz wyjechała na dwuletnie stypendium do Amsterdamu, organizowane przez prestiżowy Binger Film Lab. Po powrocie z niego zrealizowała przełomowy dla swojej kariery, „Hanoi – Warszawa”, który przyniósł jej Europejską Nagrodę Filmową za najlepszy krótki metraż. Film powstał na organizowany przez Telewizję Kino Polska konkurs „Młode kadry – debiutanci”.

„Hanoi-Warszawa“ inspirowany jest traumatycznymi opowieściami Wietnamczyków, którym udało się cudem przedostać do polskiej „ziemi obiecanej”. Główną bohaterką  opowieści jest młoda Wietnamka Mai Anh. Z jej perspektywy przyglądamy się brutalnemu traktowaniu nielegalnych imigrantów, przemocy i innym upokorzeniom, których niesprawiedliwie doświadczają na każdym etapie podróży.

‑ Wiele z tych historii było szokujących. Sama wcześniej nie zdawałam sobie sprawy, jak trudne mogą być doświadczenia Wietnamczyków.  ‑ opowiadała reżyserka w wywiadzie „Do tej pory to ja byłam obca” ‑ Ciężko było mi uwierzyć, że nie mówi się głośno o tych sprawach. Historia, którą ukazuje „Hanoi-Warszawa”, mogłaby wydarzyć się naprawdę. Starałam się, by była to wiarygodna, realna opowieść. Wszystkie sytuacje ukazane w filmie mogłyby wydarzyć się w rzeczywistości.

Po „Hanoi-Warszawa”, autorka poświęciła się stworzeniu, zrealizowanego w koprodukcji polsko – izraelskiej, dokumentu „Nic do stracenia” (2009). Na pierwszy plan wysunął się w nim ważny w twórczości Klimkiewicz motyw podróży. Obserwując tułającą się po kraju z całym dobytkiem parę młodych Izraelczyków, reżyserka opowiadała przede wszystkim o tym, w jakich warunkach żyją napotkani przez bohaterów ludzie.

„Największym sukcesem tego filmu jest fakt, że czujemy dokładnie to, co główna bohaterka” – pisano o pełnometrażowym debiucie Klimkiewicz „Zaślepiona”, opowieści o romansie czterdziestoletniej Brytyjki z algierskim studentem

Kolejny duży krok w karierze ‑ debiut fabularny Klimkiewicz zawdzięcza „Hanoi-Warszawa”. Film został pokazany na festiwalu Encounters w Bristolu, gdzie zobaczyła go brytyjska producentka Alison Sterling. Zaprosiła Klimkiewicz do współpracy z BBC. Tak powstała „Zaślepiona” (Flying Blind), w którym tytułowa rolę zagrała wielokrotnie nagradzana aktorka Helen McCrory („Skyfall“, „Królowa“). Polska twórczyni opowiada w nim historię mezaliansu dojrzałej, wysoko postawionej Brytyjki z dużo od niej młodszym studentem z Algierii. Klimkiewicz wykorzystała opowiadaną historię by wejść w dialog z gatunkowymi stereotypami szpiegowskiego thrillera, dotychczas zawłaszczonego w kinie przez męską perspektywę. W „Zaślepionej” to kobieta rozdaje karty w świecie zdominowanym przez układy mężczyzn, demonstruje na każdym kroku niezależność i sama określa granice własnej intymności.

„Klimkiewicz płynnie, bez wysiłku i z niezwykłą samoświadomością przechodzi od romansu do dramatu politycznego, tych bardzo przecież odmiennych gatunków. Jej największym sukcesem pozostaje jednak fakt, że udaje jej się sprawić, iż czujemy dokładnie to, co główna bohaterka.” ‑ pisał w recenzji „Zaślepionej” Daniel Sarath ze „Screen Invasion”. Brytyjski debiut Klimkiewicz spodobał się bardzo polskiej publiczności. „Zaślepiona” została uznana jednogłośnie za najlepszy film Festiwalu Filmowego Młodzi i Film w Koszalinie (Grand Prix Wielki Jantar za „zdecydowanie najlepszy debiut tegorocznego festiwalu” oraz nagroda dziennikarzy).

„Nieustannie fascynują mnie energia i seksapil, które Kalina Jędrusik traktowała jako broń, a które stały się jej wizerunkową pułapką” – tak Klimkiewicz opowiada o bohaterce swojego nowego filmu, legendzie polskiego kina

Rok później reżyserka powróciła do krótszych form fabularnych. Wespół z chilijską reżyserką Domingą Sotomayor Castillo zrealizowała „Wyspę” („La Isla”). Juz sama geneza powstania nagrodzonego na festiwalu w Rotterdamie jest ciekawa. Współpracę dwóch reżyserek umożliwił Kopenhaski Festiwal Filmowy CPH:DOX, stawiający sobie za cel łączenie twórców z różnych stron świata. „La Isla” to dzieło o charakterze eksperymentalnym, wpisujące się w artystyczny nurt slow cinema. W filmie, inspirowanym wierszem „Wypadek drogowy” Wisławy Szymborskiej, tytułowa wyspa staje się scenerią rodzinnego spotkania. Trzy kobiety – matka, żona i córka – wyczekują przyjazdu ważnego w ich życiu mężczyzny. To „oczekiwanie“ przemienia się w rodzinną wiwisekcję: analizę wspólnych wspomnień, która prowadzi do nostalgicznej refleksji nad minionym bezpowrotnie czasem. Jednym z ciekawszych elementów tej filmowej układanki, prócz sposobu przedstawienia na ekranie tytułowej wyspy, jest budowanie – właściwie rozciąganie w czasie – suspensu, który prowadzi ostatecznie do emocjonalnego przełomu.

Klimkiewicz właśnie kończy scenariusz swojego kolejnego filmu. Będzie to jej pierwszy wyłącznie polski projekt. Twórczyni „Zaślepionej” zmierzy się w nim z postacią Kaliny Jędrusik, ikoną polskiego kina, PRL-owskim symbolem seksu. ‑ Nie opowiadam całej biografii Kaliny Jędrusik, skupiam się na fragmencie z jej bujnego życia. ‑ mówi reżyserka ‑ Jędrusik to postać pół-mityczna, która stała się legendą już za życia. Nieustannie fascynuje mnie jej energia, seksapil, traktowany przez wszystkich jako wizytówka tej postaci. Jędrusik korzystała z niego świadomie i drapieżnie, niczym z broni, ale ten wizerunek był też dla niej pułapką. Aktorka wyprzedzała swój czas, jej historia i barwna osobowość nie straciły daty ważności.

— Diana Dąbrowska
Filmografia

2015 Nie rób scen (serial fabularny)

2013 Wyspa (film fabularny, krótkometrażowy)

2012 Zaślepiona (film fabularny)

2009 Hanoi — Warszawa (film fabularny, krótkometrażowy)

2009 Nic do stracenia (dokument)

2008 Czas honoru (serial fabularny)

2007 Wasserschlacht. The Great Border Battle (dokument)

2004 Pierwsza miłość (serial fabularny)

2003 Labirynt Krystiana Lupy (dokument)

2000 Raj na ziemi (etiuda szkolna)

1999 O Tosi (etiuda szkolna)

1999 Treading Water (etiuda szkolna)

1997 Tam gdzie wypala się węgiel (etiuda szkolna)

Nagrody

2014 Wyspa

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Rotterdamie − Canon Tiger Award dla filmu krótkometrażowego

Festiwal Filmów Kobiecych „Femina” w Rio de Janeiro − Nagroda za reżyserię

Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych w Huesca − Danzante Award w Konkursie Krótkometrażowych Filmów Latynoamerykańskich

2012 Zaślepiona

Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” − Grand Prix „Wielki Jantar”

Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” − Nagroda Dziennikarzy

Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” − Nagroda im. Stanisława Różewicza za reżyserię

Bath Film Festival − Nagroda Publiczności

2009 Hanoi-Warszawa

Europejska Nagroda Filmowa w kategorii Najlepszy film krótkometrażowy

Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni − Nagroda Specjalna Jury w Konkursie Młodego Kina

Festiwal Młodego Kina Wschodnioeuropejskiego w Cottbus − Wyróżnienie Specjalne EY 2010

Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” − Nagroda za krótkometrażowy film fabularny

Międzynarodowe Forum Niezależnych Filmów Fabularnych im. Jana Machulskiego „Cinemaforum” −  Wyróżnienie
Almaty Film Festival „Shaken Zhulduzdary” − Grand Prix

Międzynarodowy Festiwal Kina Autorskiego „Quest Europe” − Grand Prix dla najlepszego filmu fabularnego

Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Tofifest” − „Złoty Anioł Tofifest” w Międzynarodowym Konkursie Filmów Krótkometrażowych Shortcut

Batumi International Art House Film Festival − Nagroda dla najlepszego filmu w Konkursie Filmów Krótkometrażowych

Festival de Cine de Alcalá de Henares − I Nagroda

2007 Wassersclacht. The Great Border Battle

Berlin International Film Festival − Berlin Today Award